سمپلر
سمپلر ها یا میکروپیپت ها ابزار آزمایشگاهی پرکاربرد و مهمی به شمار می روند که برای توزیع کردن حجم های اندازه گیری شده از مایعات مورد استفاده قرار می گیرند. سمپلر ها بیشتر با ایجاد یک خلأ کم در بالای محفظه ای که مایع را نگه می دارد کار می کنند و به صورت انتخابی این خلأ را برای بالا کشیدن و رهاسازی مایع ( توزیع ) طبق یک حجم مطلوب آزاد می کنند .
خرید سمپلر با قیمت مناسب و گارانتی معتبر را با شرکت ماهان تجهیز آزما تجربه کنید.
انواع سمپلر :
- سمپلر مولتی کانال
- سمپلر تک کاناله
- سمپلر الکترونیکی
سمپلرهای مولتی کانال :
سمپلرهای مولتی کانال به شکل جادویی انتقال مقادیر کم مایع را به صورت دقیقی انجام می دهد و دستگاهی با چندین راس ، معمولا 8 تا 12 عدد ، است . با استفاده از این سمپلرها، به سرعت پر کردن یک میکروپلیت 96 ، 384 ، یا 1536 خانه ای امکان پذیر است که ممکن است شامل نمونه هایی برای کاربردهایی مانند بررسی دارو یا سنجش های آنزیمی باشد .
همانطور که یک سمپلر معمولی کالیبره می شوند، سمپلرهای مولتی کانال برای حجم های خاصی از چند میکرولیتر گرفته تا چند صد میکرولیتر کالیبره می شوند . در انتخاب یک سمپلر مولتی کانال بسیار مهم و حیاتی است که حجمی با اندازه درست برای کار خود انتخاب نموده تا به دقیق ترین شکل ممکن مایعات را انتقال دهید .
سمپلرهای تک کاناله
سمپلرهای تک کاناله معمولا بین 0 تا 2500 میکرولیتر از مایع را توزیع می نمایند. این سمپلرها به دو شکل وجود دارند : حجم ثابت یا حجم متغیر . سمپلرهای حجم متغیر درخصوص اینکه می توان تغییر حجم های مورد نیاز را بر طبق یک ارزیابی خاص انجام داد انعطاف پذیر به شمار می روند.
یک مجموعه از سمپلرهای قابل تنظیم که طیفی از 0 تا 1000 میکرولیتر را تحت پوشش قرار می دهند برای بیشتر امور آزمایشگاهی کفایت می کنند. سمپلرهای حجم ثابت نمی توانند در حجم اختصاص یافته به آن ها تغییری داشته باشند . همین موضوع سبب جلوگیری از بروز خطا در آزاد سازی حجم نادرست می گردد. مشخصه هایی که باید در سمپلرهای تک کاناله به دنبال آن بود شامل معتبر سازی ، آلودگی زدایی و کالیبراسیون ساده و سازگاری با نوک سمپلرهای موجود در بازار است.
یکی دیگر از مزایای سمپلرهای حجم ثابت اینست که به طور کلی در فرآیند کالیبراسیون به وسیله مراکز و آزمایشگاههای کالیبراسیون، سمپلرهای متغیر در صورت خطی نبودن میزان حجم برداشتی در حجم های مختلف موفق به دریافت گواهی کالیبراسیون نمی شوند در حالی که در مورد سمپلرهای حجم ثابت این مشکل بوجود نمی آید.
برای انجام فعالیت های روزمره با سمپلر ، یک سمپلر تک کاناله استاندارد جوابگوی تمامی نیازهای شما در زمینه جا به جایی مایع خواهد بود . اما اگر میزان کار شما با میکروپلیت ها زیاد است ، یک سمپلر مولتی کانال را نیز به شما پیشنهاد می کنیم.
سمپلرهای الکترونیکی :
امروزه به جای استفاده از سمپلرهای دستی از سمپلرهای الکترونیکی استفاده می کنند. زیرا استفاده از این نوع سمپلرها راهی عالی برای افزایش توان عملیاتی نمونه بدون داشتن یک ربات است .
سمپلرهای الکترونیکی در بیشتر مواقع این امکان را به کاربر می دهد که برنامه های سفارشی در دستگاه ایجاد نماید تا میکروپیپت مطابق شرایط متنوع مورد نیاز تغییر کند.
سمپلر ثابت در مقایسه با سمپلر متغیر :
شرکت ماهان تجهیز آزما به آزمایشگاه هایی که یک کار را چندین مرتبه انجام می دهند پیشنهاد می کند که از سمپلرهای ثابت استفاده نمایند. شاید از خود بپرسید که چرا؟
شاید برایتان جالب باشد اما به طور کلی مدل های دستی حجم ثابت دقیق ترین سمپلر هایی هستند که می توانید بخرید. حقیقت جالب این است که سمپلر های متغیر همیشه در طیف حجم بالا دقیق ترین هستند یعنی یک سمپلر 10 تا 100 میکرولیتری به نسبت سمپلر 100 تا 1000 میکرولیتری با دقت 100 میکرولیتر بیشتر مایع را توزیع خواهد کرد. ولی هیچ کدام از نظر تداوم دقت، به خوبی مدل ثابت نیستند.
سر سمپلر :
لازم به یادآوری است که چهار اندازه استاندارد سر سمپلر برای اندازه گیری حجم های مختلف به وجود آمده است.
P10: برای حجم های 0.5 تا 10 و به رنگ سفید
P20: در حجم های 2 تا 20، به رنگ زرد
P200: در حجم های 20 تا 200، به رنگ زرد
P1000: در حجم های 200 تا 1000، به رنگ آبی
مکانیسم عمل سمپلرها :
سمپلرها در واقع عملیات جابجایی هوا را به کمک پیستون انجام می دهند تا ایجاد خلأ در ستون عمودی فلزی و یا سرامیکی نماید. روش کار به این صورت است که زمانی که پیستون به طرف بالا حرکت می کند، با ایجاد فشار سبب به وجود آمدن خلأ در فضای خالی پیستون می شود.
مایع اطراف سر پیپت به داخل این فضای خلأ وارد می شود و در نهایت و در زمان نیاز آزاد خواهد شد. این دسته از پیپت ها قادر به برداشت اندازه های دقیق هستند. با این حال از آنجایی که این سمپلرها، هوا را جابه جا می کنند، میزان خلأ کمی خطا به واسطه نوع ماده جابجا شده وجود دارد، چرا که همواره تغییراتی در محیط مورد نظر رخ می دهد، به ویژه با تغییر دمای محیط و تکنیک های مورد استفاده، بی دقتی در اندازه گیری ایجاد خواهد شد.
به همین دلیل است که این دسته از سمپلرها باید به دقت مورد استفاده قرار گرفته و نگهداری شوند و مرتبا کالیبره شده و استفاده کنندگان باید آموزش دقیقی برای نحوه استفاده از این دستگاه ها ببینند.
برخی نکات درباره سمپلرها
- در آزمایشگاه های شیمی و زیست شناسی از سمپلرها برای انتقال حجم کم مایعات استفاده می شوند.
- فشار پیستونی که در بالای سمپلر قرار داده شده است، باعث کشیده شدن مایع به سر میکروپیپت می شود. اگر دوباره بر سر سمپلر فشار وارد کنیم، مایع ذخیره شده می تواند از سمپلر خارج شود.
- همانطور که می دانیم دو دسته سمپلر وجود دارند: سمپلرهای ثابت که فقط قادرند حجم معینی را منتقل کنند و سمپلر های قابل تنظیم که قادر به انتقال حجم های مختلفی هستند.به همین دلیل دکمه گرد دیگری در کنار پیستون بالایی سمپلر وجود دارد.
بسیاری از سمپلرهای مدرن و پیشرفته امروزی دارای صفحه دیجیتالی نمایشی در کنار سمپلر هستند که اشاره به میزان حجم برداشته شده مایع می کند و به این ترتیب، میتوان حجم مایع برداشته شده را کنترل نمود. - علاوه بر آن، سر سمپلرها قابل تعویض است که بعد از استفاده می توان با فشار پیستون آنها را از سر سمپلر جدا نمود و سر سمپلر دیگری به آن وصل کرد. سر سمپلرها، به وسیله رنگ های متنوع کدبندی شده اند. بدین معنی که هر رنگی میزان مشخصی از حجم ها را انتقال می دهد.
- سمپلرها به واسطه خلأ ایجاد شده در ناحیه پیستون سمپلر که قادر به جابجایی هوا هستند، عمل می کنند. زمانی که با فشار پیستون، جابجایی هوا و ایجاد خلأ، مایع مورد نظر به درون پیستون کشیده می شود، مایع را می توان به مکان و مایع مورد نظر منتقل کرد.
- اگرچه سمپلر ها دستگاه های دقیق اندازه گیری مایعات هستند، اما بسته به دما و تکنیک های مورد استفاده، اندازه گیری مایعات می تواند تا حدی با خطا انجام شود. سازنده های تجهیزات، به استفاده کنندگان توصیه می کنند که هر شش ماه یکبار، سمپلر ها را کالییبره کنند.
- بدون توجه به برند و یا قیمت پیپت ها، توصیه می شود که هر شش ماه یکبار، کالیبراسیون سمپلر ها صورت گیرد. البته این شرایط مربوط به زمانی است که به طور مرتب از دستگاه استفاده شود.
- توجه داشته باشید که ضربه به سمپلر می‌تواند این وسیله را از کالیبراسیون خارج نماید.
- با انتخاب سر سمپلر مناسب، حجم محلول برداشتی باید به اندازه ای باشد که مایع وارد قسمت های داخلی نگردد.
- هنگام تخلیه مایع نیز به جدار ظرف نزدیک کرده و پیستون آن تا مرحله دوم فشرده می شود تا تخلیه کامل صورت گیرد. هنگام تخلیه محلول پس از توقف اول (پایین آوردن دکمه کنترل تا مرحله اول) باید کمی صبر کرد (3-1 ثانیه) و سپس دکمه را تا توقف دوم پایین آورد.
- درصورت مکش محلول‌های اسیدی و سایر مواد با خاصیت خورندگی باید بخش نگهدارنده نوکسمپلر (Tip-holder) بازشده و پیستون و حلقه پلاستیکی (O-ring) بخوبی با آب مقطر شسته شود
- هرگزنباید سمپلرهای حاوی محلول به پهلو روی میز گذاشته شود.
- هرگز نباید سمپلرهای متغیر را بر روی حجمی خارج از محدوده حجم ادعایی آن تنظیم کرد
- تمام قسمت های خارجی بیشتر سمپلرها را می توان با محلول صابون تمیز کرد و پس از آب کشی با آب مقطر در دمای اتاق خشک نمود.
- برای ضدعفونی کردن، محلول 60% ایزوپروپانل توصیه می شود. ( انواعی نیز قابل اتوکلاو کردن هستند که آنها را در اتوکلاو استریل می نمایند. پس از شستشوی سطوح خارجی و تمیزکردن بخش نگهدارنده سر سمپلرها Tipholder که به کمک میله همراه یا با آب آغشته به اتانل 70 درجه انجام می گیرد) باید پیستون با مقدار کمی از روغن همراه سمپلر، که اغلب، Silicone grease است روغن‌کاری شود. برای تمیز کردن قسمتهای داخلی سمپلر باید به راهنمای همراه سمپلر مراجعه شود.
- سمپلرها پس از استفاده در حجم بالا تنطیم شود. تا در نوبت استفاده بعدی به حجم دلخواه تنطیم شود. دلیل این امر این است که هنگامی که سمپلرها از حجم پایین به حجم بالا تغییر حجم پیدا می کند میزان حجم برداشتی مقدار خیلی کمی کمتر از حجم تنطیمی است. برخی منابع توصیه می کنند برای تغییر حجم از حجم کم به حجم زیاد بهتر است ابتدا در حجم بالاتر از حجم مورد نظر تنظیم یکبار و سپس به حجم مورد نظر تغییر حجم انجام شود.